Özellikle enflasyon karşısında alım gücü düşen öğretmenler için önemli bir gelir desteği anlamına gelen bu karar, eğitim çalışanları tarafından olumlu karşılandı.
Ayrıca, bu zam sadece öğretmenlerin cebini etkilemekle kalmayıp, eğitim kalitesine de yansıyacak gibi görünüyor. Öğretmenlerin ek derslerden elde ettikleri gelirin artması, motivasyonlarını yükselterek eğitim sistemine olumlu katkı sağlayabilir. Öncelikle brüt ve net ücretlerdeki değişimler, ardından bu artışın sosyal haklara etkisi ve nihayetinde eğitim politikalarındaki muhtemel dönüşümler, yeni düzenlemenin çok yönlü etkilerini gösteriyor. Bu yazıda, 2025 ek ders ücretindeki artışın detaylarını ve öğretmenlerin hayatına getireceği değişimleri inceleyeceğiz.
Milli Eğitim Bakanlığı öğretmenlere yüzde 45 zam yaptı
Öğretmenlerin uzun süredir beklediği ek ders ücreti zammı, 2025 yılında nihayet açıklandı. Milli Eğitim Bakanlığı tarafından yapılan resmi açıklamada, öğretmenlerin ek ders ücretlerine %45 oranında zam yapıldığı duyuruldu. Bu karar, eğitim sektöründe çalışan binlerce öğretmenin gelir yapısını önemli ölçüde etkileyecek.
Zam oranı nasıl belirlendi?
Ek ders ücretlerine yapılan %45'lik zam, bir dizi ekonomik gösterge ve kamu personeli maaş politikaları değerlendirilerek belirlendi. 2025 yılı Ocak ayında tüm memurlara yapılacak maaş zammı oranı %11,54 olarak açıklandı . Bu oran, öğretmen maaşlarına olduğu kadar ek ders ücretlerine de doğrudan yansıtıldı.
Ayrıca, 2024 yılının ilk 6 aylık enflasyon verileri ve toplu sözleşme görüşmeleri sonucunda, zam oranının şekillenmesinde önemli rol oynadı. Bazı kaynaklarda ise bu oranın %13 civarında olacağı tahmin ediliyordu. Fakat kesinleşen rakamlar, ek ders ücretlerinin %11,54 oranında artacağını gösterdi .
Önemli bir nokta, bu zammın sadece kadrolu öğretmenleri değil, ücretli öğretmenleri de kapsıyor olmasıdır. Dolayısıyla, tüm öğretmenler bu artıştan faydalanabilecek. Özellikle, özel eğitimde görev yapan öğretmenlerin saatlik ücretleri %25 artırılarak 158 TL'ye yükseltildi .
2025 yılı memur zammı ile ilişkisi
Öğretmenlerin ek ders ücretleri, devletin memur maaşlarına yaptığı zam oranıyla doğrudan ilişkilidir. 2025 yılı için uygulanacak %11,54'lük memur maaş zammı, ek ders ücretlerine birebir yansıtıldı . Bu durum, öğretmenlerin ek gelirlerinde önemli bir artış anlamına geliyor.
Mevcut durumda 125 TL olan ek ders ücreti, yeni düzenlemeyle birlikte 141,76 TL'ye yükseldi . Bu artış, özellikle haftada çok sayıda ek ders yapan öğretmenler için aylık kazançlarında ciddi bir fark yaratacak. Örneğin, haftada 30 saat ders veren bir öğretmen, nöbet ücretleri de dahil olmak üzere haftada 23 saatlik ek ders ücreti almaktadır . Zam öncesinde bu öğretmenin aylık ek ders geliri 11.500 TL iken, zam sonrasında bu rakam 12.995 TL'ye yükselecektir .
Bu zamların 2025 Ocak ayında yaptıkları ek dersler karşılığında, Şubat ayının ilk haftasında öğretmenlerin hesaplarına yatırılması bekleniyor . Böylece öğretmenler, yeni yılın ilk maaşlarında bu artışı görebilecekler.
Önceki yıllarla karşılaştırmalı zam analizi
2025 yılında yapılan zam, önceki yıllarla kıyaslandığında dikkat çekici bir artış gösteriyor. 2024 Temmuz ayı zammı öncesi öğretmenlere ödenen ek ders ücreti 105 TL idi . %19,31'lik artış sonrası bu rakam 125 TL'ye yükselmişti. Şimdi ise %11,54'lük yeni bir artışla 141,76 TL'ye ulaştı .
Ancak, öğretmenler arasında genel kanı, ek ders ücretlerinin hala düşük olduğu ve en az 250 TL olması gerektiği yönündedir . Sendikalar da bu doğrultuda taleplerini sürdürüyor. Artan yaşam maliyetleri ve eğitim yükümlülükleri göz önüne alındığında, öğretmenler bu artışın yeterli olmadığını ifade ediyorlar.
Dikkat çekici bir diğer nokta ise, farklı eğitim kategorilerinde çalışan öğretmenlerin ek ders ücretlerindeki farklılıklardır. Örneğin:
- MEB Öğretmen (Lisans): 141,76 TL
- MEB Öğretmen (Y. Lisans): 151,68 TL
- MEB Öğretmen (Doktora): 170,11 TL
- MEB Öğretmen (Özel Eğitim): 177,20 TL
- MEB Öğretmen (Yetiştirme Kursu): 283,52 TL
Bu farklılıklar, eğitim düzeyi ve görevin zorluğuna göre ücretlendirmede değişkenlik olduğunu gösteriyor. Özellikle destekleme ve yetiştirme kurslarında görev alan öğretmenlerin saatlik ücretlerindeki artış, dikkat çekici bir fark yaratıyor.
Sonuç olarak, 2025 yılında öğretmenlerin ek ders ücretlerine yapılan zam, önceki yıllara göre önemli bir artış sağlasa da, öğretmenler ve sendikalar tarafından hala yetersiz bulunuyor. Bununla birlikte, bu artışın öğretmenlerin gelirlerinde ve motivasyonlarında olumlu bir etki yaratması bekleniyor.
Yeni ek ders ücretleri öğretmenlerin gelir yapısını nasıl etkiliyor?
2025 yılında ek ders ücretlerine yapılan artış, öğretmenlerin gelir yapısında önemli değişiklikler meydana getirdi. Maaşlarının yanı sıra ek gelir kaynağı olarak öğretmenlerin bütçelerinde kritik rol oynayan ek ders ücretleri, farklı kategorilere göre değişen oranlarda artış gösterdi. Bu artışlar, öğretmenlerin toplam kazançlarında ciddi bir iyileşme sağlayacak gibi görünüyor.
Brüt ve net ücret farkları
2025 Ocak ayı itibariyle lisans mezunu öğretmenler için gündüz ek ders ücreti brüt 141,76 TL olarak belirlendi Bu ücret üzerinden yapılan vergi kesintileri sonucunda net tutarlar ortaya çıkıyor. Yüzde 15 gelir vergisi kesintisi sonrası net ücret 120,49 TL olurken, yüzde 20 vergi dilimindekiler için bu tutar 113,40 TL'ye düşüyor.
Gece, yarıyıl ve hafta sonu yapılan dersler için ise farklı bir tarife uygulanıyor. Bu zaman dilimlerinde verilen dersler için brüt ücret 151,88 TL olarak hesaplanıyor .Net olarak ise yüzde 15 vergi dilimindekilere 129,10 TL, yüzde 20 vergi dilimindekilere ise 121,50 TL ödeniyor.
Eğitim düzeyine göre de ücretlerde farklılıklar bulunuyor:
- Yüksek lisans yapmış öğretmenler yüzde 7 daha fazla ücret alarak gündüz için brüt 151,68 TL, gece için 162,51 TL kazanıyor
- Doktora derecesi olan öğretmenler ise yüzde 20 ek pay ile gündüz için brüt 170,11 TL, gece için 182,25 TL ücret alıyor
Yetiştirme kurslarında görev yapan öğretmenler, en yüksek ek ders ücretini alıyor. Bu kurslarda görev yapan bir öğretmenin brüt ücreti 283,52 TL, yüzde 15 vergi kesintisi sonrası net 241 TL olarak ödeniyor Bu kursların gece veya hafta sonu yapılması durumunda ise brüt ücret 303,76 TL'ye, net ücret ise 258,19 TL'ye yükseliyor.
Ayrıca, kadrolu ve sözleşmeli öğretmenler arasında önemli farklar bulunuyor. Sözleşmeli öğretmenlerin ek ders ücretlerinden yüzde 14 SGK kesintisi yapılıyor, bu nedenle net ücretleri daha düşük oluyor. Örneğin, sözleşmeli lisans mezunu bir öğretmen gündüz için net 120,83 TL, gece için 129,47 TL alıyor
Haftalık ders saatine göre örnek maaş hesaplaması
Öğretmenlerin aylık karşılığı ders görevleri branşlarına göre değişiklik gösteriyor. Milli Eğitim Bakanlığı düzenlemesine göre genel bilgi ve meslek dersleri öğretmenleri haftada 15 saat, atölye ve laboratuvar öğretmenleri ise haftada 20 saat ders vermekle yükümlüdür . Bu süreleri aşan dersler ek ders kapsamına giriyor.
Haftada 30 saat derse giren bir öğretmen, nöbet görevleri nedeniyle haftalık 23 saat ek ders ücreti alabilmektedir . Dört haftalık bir ay üzerinden hesaplandığında, bu öğretmen toplamda 92 saat ek ders ücreti almaktadır.
Zam öncesinde, ek ders ücreti 125 TL olduğu dönemde haftalık 23 saat ek ders yapan bir öğretmen, aylık toplam 11.500 TL ek ders ücreti alıyordu. Ocak 2025'te yapılan zamla birlikte bu rakam 12.995 TL'ye yükseldi . Dolayısıyla öğretmenler, aylık yaklaşık 1.495 TL daha fazla ek ders ücreti almaya başladılar.
Bununla birlikte, ek ders hesaplamalarında bazı sınırlamalar da bulunuyor. Branş öğretmenleri, girdikleri ders saati sayısı ne olursa olsun haftada en fazla 20 saat ek ders ücreti alabilirler . Milli Eğitim Bakanlığı mevzuatına göre branş öğretmenlerine 6 saati zorunlu olmak üzere haftada 15 saate kadar alanlarında ek ders görevi verilebilmektedir .
Özetlemek gerekirse, 2025 yılında yapılan ek ders ücreti zammı, öğretmenlerin gelir yapısında ciddi bir iyileşme sağladı. Farklı ücret kategorilerine göre değişen oranlarda yapılan artışlar, özellikle çok sayıda ek derse giren öğretmenlerin gelirlerini önemli ölçüde artırdı.
Ek ders ücretindeki artış öğretmenlerin sosyal haklarını nasıl değiştiriyor?
2025 yılı ek ders ücretlerindeki yüksek oranlı artış, öğretmenlerin sadece cebine değil, sosyal haklarına da önemli yansımalar getiriyor. Özellikle Şubat 2025'te ek ders ücretleri üzerindeki vergi yükünün kalkması, öğretmenlerin maddi olarak rahatlamasına ve motivasyonlarının artmasına katkı sağladı . Bu artışlar, farklı statülerde çalışan öğretmenlerin sosyal güvenlik haklarında da değişikliklere yol açtı.
SGK prim gün sayısına etkisi
Ek ders ücreti karşılığında çalışan ücretli öğretmenlerin SGK prim gün sayıları, alınan ücretlere ve çalışma şekillerine göre farklı hesaplanıyor. Bu hesaplama iki ana kategoride yapılıyor:
- Uzman ve usta öğretici olarak çalışanların prim gün sayıları, 30 günü aşmamak kaydıyla bir takvim ayı içerisinde hak kazandıkları brüt ek ders ücreti toplam tutarının, prime esas günlük kazanç alt sınırına bölünmesi sonucu belirleniyor .
- Ücretli öğretmen statüsünde çalışanların prim gün sayıları ise, bir takvim ayındaki ek ders saati toplamının 7,5 saate bölünmesi suretiyle tespit ediliyor .
Örneğin, bir ay içinde 75 saat derse giren ücretli bir öğretmenin prim gün sayısı 75 ÷ 7,5 = 10 gün olarak hesaplanıyor . 2025 yılında ek ders ücretlerindeki artış, aynı saat derse giren öğretmenlerin brüt kazançlarını yükselteceği için, özellikle uzman ve usta öğreticilerin prim gün sayılarında artış sağlayacak. Bu durum, emeklilik hesaplamalarında ve sosyal güvenlik haklarında avantaj yaratacak.
Ayrıca, ücretli öğretmenlerden resmi görevi bulunmayan ve haftada fiilen 30 saat ders okutanlara, eğitim öğretime destek görevi karşılığında ayrıca 6 saat olmak üzere haftada toplam 36 saat ek ders ücreti ödeniyor . Bu ek saatler de prim hesaplamasına dahil edildiğinde, prim gün sayısında artış sağlanıyor.
İş göremezlik ödeneği ve sağlık hizmetleri
Ek ders ücreti karşılığında çalışan öğretmenlerin sağlık hizmetlerinden yararlanabilmesi için 30 günlük prim gün sayısına ulaşmaları gerekiyor . 30 günlük prim sayısına ulaşamayanlar ise genel sağlık sigortası primi ödemek durumunda kalıyor.
İş göremezlik ödeneği alabilmek için ise bazı koşullar bulunuyor:
- SGK'ya 90 günlük prim bildirilmiş olmalı
- En az 2 günlük rapor alınmış olmalı (1 günlük rapor için iş göremezlik ödeneği ödenmiyor)
- Rapor alındığında ilçe milli eğitim müdürlüğündeki muhasebe personeline bildirmek gerekiyor
Özellikle ücretli öğretmenler için önemli olan bir konu, rapor aldıkları günlerde ek ders ücretlerinden kesinti yapılmasıdır. Ücretli öğretmenler en fazla 3 günlük rapor alabilir ve raporlu oldukları gün sayısı kadar ek ders ücreti kesintiye uğrar . Bununla birlikte, 2025 yılında yapılan düzenleme ile öğretmenlerin bir öğretim yılında dört haftayı geçmemek üzere ve fiilen görev yapmaları kaydıyla, meslekle ilgili çalışma sürelerinde haftada 15 saat ek ders ücreti alabilmeleri sağlandı .
Şubat 2025'teki vergi yükünün kalkması, özellikle düşük gelirli ücretli öğretmenler için önemli bir destek olacak . Bu düzenleme, daha yüksek brüt ücret demek olduğundan SGK primlerinin de artması anlamına geliyor, dolayısıyla sağlık hizmetlerinden daha kolay yararlanılmasını sağlıyor.
Kadrolu geçişte hizmet puanı kazanımı
Ek ders ücretindeki artışın önemli etkilerinden biri de, ücretli öğretmenlerin ileride kadrolu öğretmenliğe geçmeleri halinde kazanacakları hizmet puanına yönelik. Ücretli öğretmenlik yapılan sürelerin kadrolu öğretmenliğe geçildiğinde hizmet puanı olarak sayılabilmesi için çalışılan dönemi gösterir belge alınması gerekiyor.
Öğretmenler için hizmet birleştirmesi yapılırken şu maddeler dikkate alınıyor:
- Ek ders karşılığında yapılan ücretli öğretmenlikte geçen süreler
- Vekil öğretmenlikte geçen süreler
- Usta öğreticilikte geçen süreler
Bu süreler hem emekliliği hem de hizmet puanını etkiliyor . Özellikle eğitim iş kollarında ve memurlukta görev yapanlar için hizmet birleştirmesi, tayin isteme durumlarında büyük avantaj sağlıyor, çünkü hizmet puanı yükseldikçe istenilen yere tayin olma olasılığı artıyor.
Ancak hizmet birleştirmesi yapabilmek ve hizmet puanı alabilmek için kadrolu öğretmen olarak görev yapıyor olmak gerekiyor. Sözleşmeli öğretmenler, statüleri gereği görevleri sırasında hizmet puanı alamıyor, kadroya geçtikten sonra hizmet puanları hesaplanıyor .
Cumhurbaşkanı tarafından yapılan açıklamada, 2023 yılında ek ders ücretlerinde %91 oranında artış yapıldığı, 2025'te de yaklaşık %25 ilave artış yapıldığı belirtildi . Bu artışlar, ücretli öğretmenlerin gelir düzeylerini yükselterek sosyal güvenlik sistemindeki pozisyonlarını da güçlendirdi.
Zamlı ücretler öğretmen motivasyonunu ve eğitim kalitesini nasıl etkiler?
Ek ders ücretlerindeki %45'lik artış, eğitim sisteminin iki temel unsurunu doğrudan etkiliyor: öğretmen motivasyonu ve eğitim kalitesi. Araştırmalar, ekonomik durumun ve mesleğin itibarının öğretmen motivasyonunu etkileyen en önemli iki dış faktör olduğunu gösteriyor .
Öğretmen görüşleri ve sendika açıklamaları
Eğitim Bir Sen (EBS) Sendikası, öğretmenlerin ek ders ücretlerinin mevcut ekonomik koşullar altında yetersiz kaldığını ve enflasyon karşısında değerini yitirdiğini belirten bir açıklama yayınladı . Özellikle İstanbul Şube Başkanı Erol Ermiş, ek ders ücretlerinin 90 TL gibi bir miktarla sınırlı kalmasının kabul edilemez olduğunu vurguladı
Ayrıca, geçtiğimiz yıl Türk Eğitim-Sen tarafından başlatılan imza kampanyasında 100 bin imza toplanarak Milli Eğitim Bakanlığı'na sunuldu . Öğretmenler arasında genel kanı, ek ders ücretlerinin en az 250 TL olması gerektiği yönünde.
Sosyal medyada öğretmenler tepkilerini: "1 saatlik ek dersle bir tost bile alınmıyor", "Artan yaşam maliyetlerine karşılık, gelirlerimiz yerinde sayıyor" şeklinde ifade ediyorlar . Bu durum, bazı öğretmenleri rapor kullanmaya yöneltiyor .
Eğitimde verimlilik ve öğrenci başarısı ilişkisi
Ücret düzeyinin düşüklüğü ve ücretlerdeki artışın performansı artıracağı konusunda genel bir fikir birliği bulunuyor . Bilimsel araştırmalar, öğretmen kalitesinin öğrenci başarısını etkileyen temel faktörlerden biri olduğunu kanıtlıyor .
Daha yüksek ek ders ücretleri, öğretmenlerin öğrencilere daha fazla zaman ayırma ve öğrenme süreçlerine daha aktif katılma konusunda teşvik edici rol oynuyor . Bunun yanında, maaş artışı, toplumsal saygınlık, öğrenci başarısı-gelişimi-ilgisi gibi unsurların motivasyonu artırıcı etkiye sahip olduğu saptanmıştır .
Öğretmenlerin ekonomik tatmin düzeyi, kişisel gelişimlerini ve performanslarını olumsuz etkileyebiliyor . Ekonomik koşulların iyileştirilmesi, eğitim sistemine daha yetenekli bireylerin çekilmesine ve öğretmenlerin kişisel gelişimlerine daha fazla pay ayırmalarına katkı sağlıyor .
Sonuç olarak, ek ders ücretlerindeki artış sadece öğretmenlerin gelirini artırmakla kalmayıp, aynı zamanda eğitimde motivasyonun ve kalitenin artmasına katkı sağlıyor . Motivasyonu yüksek ve maddi olarak daha güçlü öğretmenler, daha kaliteli bir eğitim sürecinin garantisidir .
Bu artış eğitim politikalarında neyin habercisi?
Ek ders ücretlerindeki %45'lik artışın ardında, Türkiye'nin eğitim politikalarında önemli değişimlerin işaretleri bulunuyor. Bu artış, tek başına bir ekonomik iyileştirme hamlesi olmaktan öte, eğitim sisteminde kapsamlı reformların öncüsü olarak değerlendiriliyor.
Ek ders sisteminde reform beklentisi
Milli Eğitim Bakanlığı, öğretmenlerin ek ders ücreti hesaplamalarında yaşanan sorunlara köklü bir çözüm getirmeyi planlıyor. Uzun yıllardır manuel olarak yapılan ve hatalara yol açabilen ek ders ücreti hesaplamaları, yakın zamanda MEBBİS (Milli Eğitim Bakanlığı Bilişim Sistemleri) üzerinden otomatik olarak gerçekleştirilecek. Bu sayede öğretmenlerin yaşadığı mağduriyetlerin önüne geçilmesi ve okul yöneticilerinin iş yükünün azaltılması hedefleniyor.
Yeni sistem sayesinde, öğretmenlerin ders saatleri, nöbetleri, sınav görevleri ve destekleme kursları otomatik olarak hesaplanacak. Ayrıca, gelir vergisi ve damga vergisi gibi kesintiler de otomatik yapılarak net ücretler belirlenecek. Böylece hem şeffaflık artacak hem de hata oranı düşecek.
Bu reform hareketi, Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın "Saatlik ek ders ücretlerinde yaklaşık yüzde 25 oranında ilave bir artışa gidiyoruz" açıklamasıyla başlayan sürecin devamı niteliğinde görülüyor . Ancak sendikalar, bu artışı yetersiz bularak ek ders ücretlerinin en az %100 artırılmasını talep ediyor .
Gelecekteki maaş politikalarına etkisi
Eğitim ve Bilim İşgörenleri Sendikası verilerine göre, 2002 yılında 60 saat ek ders parası en düşük öğretmen maaşının %35,09'una eşitken, 2024 yılında bu oran %15,75'e düşmüştür . Benzer şekilde, yılda bir kere ödenen eğitim öğretim tazminatının 2014 yılında en düşük öğretmen maaşı içindeki payı %39,5 iken, 2024 yılında %10,2'ye gerilemiştir .
Bu veriler, öğretmenlerin gelirlerinin enflasyon karşısında erimiş olduğunu gösteriyor. 2025 yılında yapılan %45'lik artış, bu erime sürecini durdurmayı ve tersine çevirmeyi amaçlıyor. Bununla birlikte, önümüzdeki dönemde Öğretmenlik Meslek Kanunu'nda yapılacak düzenlemeler de bekleniyor.
Sonuç olarak, ek ders ücretlerindeki artış, eğitim politikalarında yeni bir dönemi işaret ediyor. Otomatik hesaplama sistemi ve ücretlerdeki artışın devam edeceğine dair beklentiler, öğretmenlerin motivasyonunu ve eğitim sisteminin kalitesini artırmaya yönelik daha kapsamlı adımların habercisi olarak değerlendiriliyor.
Sonuç
Sonuç olarak, 2025 yılındaki %45'lik ek ders ücreti artışı, öğretmenlerin ekonomik durumlarını iyileştirme yolunda önemli bir adım olarak karşımıza çıkıyor. Görüldüğü gibi, brüt ücreti 141,76 TL'ye yükselen bu zam, özellikle haftada çok sayıda ek ders yapan öğretmenler için aylık kazançlarında belirgin bir fark yaratacak. Bununla birlikte, sendikaların ve öğretmenlerin beklentilerinin hala karşılanmadığı, ek ders ücretlerinin en az 250 TL olması gerektiği yönündeki taleplerin devam ettiği unutulmamalıdır. Öğretmenlerin SGK primlerinden sağlık hizmetlerine, hizmet puanı kazanımından emeklilik hesaplamalarına kadar birçok sosyal hakkını doğrudan etkileyen bu artış, eğitim kalitesine de olumlu yansıyacaktır. Şüphesiz, ekonomik açıdan daha tatmin edici koşullarda çalışan öğretmenler, mesleklerine daha fazla odaklanabilecek ve öğrencilere daha kaliteli eğitim sunabileceklerdir. Ayrıca, Milli Eğitim Bakanlığı'nın ek ders sisteminde otomatik hesaplamaya geçiş gibi reform planları, önümüzdeki dönemde eğitim politikalarında daha kapsamlı değişimlerin habercisi olarak dikkat çekiyor. Dolayısıyla bu zam, sadece öğretmenlerin cebini ilgilendiren bir konu olmaktan çıkıp, Türkiye'nin eğitim sisteminin geleceğini şekillendiren stratejik bir hamle niteliği taşımaktadır.